Atasözlerimizin çoğu
yüzyıllardır geçerliliğini koruyor. Hepimiz içinde olduğumuz birçok durumu
açıklamak, yol almak, kıssadan hisse çıkarmak için sık sık onlara başvuruyoruz.
Lakin günümüzde
teknolojinin ilerlemesi, üretimin ve tüketim malzemelerine ulaşımın artması
gibi nedenlerle bazı atasözlerini tarihin tozlu raflarında saklamak gerekiyor.
Misal; “ayağını
yorganına göre uzatmak”……
Açıklayayım hemen, şöyle ki.....
Eskiden yorganlar yünden yapıldığı için (masallardakiler kuş tüyünden) maddi manevi çok kıymetliydi, çoğunlukla evler sobalı olduğundan yün yorgansız ısınamazdı hiç kimse. Kızlar evlenirken rengarenk satenlerle süslenmiş yün yorganları çeyizlerinde getirirdi.
Eskiden yorganlar yünden yapıldığı için (masallardakiler kuş tüyünden) maddi manevi çok kıymetliydi, çoğunlukla evler sobalı olduğundan yün yorgansız ısınamazdı hiç kimse. Kızlar evlenirken rengarenk satenlerle süslenmiş yün yorganları çeyizlerinde getirirdi.
Çeyizlik yorganlar, ömür
boyu kullanıldığı için yaz gelince temizliğini, bakımını yapmak gerekirdi.
Ailenin hatta tüm mahallenin kadınları toplanır, balkonda, terasta, bahçede, dere kenarında hatta sokaklarda şenlik halinde yorganlar sökülür, soğuk sularla (sıcak olursa yün
keçeleşir) yünler yıkanır, sularının süzülebileceği bir yerlere asılır, daha sonra hafif
nemliyken hallaç yapılır (kabartılır), tekrar kurutulur ve aynı yünler aynı yorgan bezine (astarlık ya da mitillik bez) koyularak dikilir kışa
hazırlanırdı.
Yorgan bezi de her yıkamada çektiği için yorganın boyu kısalırdı herhal…..
Yorgan bezi de her yıkamada çektiği için yorganın boyu kısalırdı herhal…..
Bu durumda soğuk kış
gecelerinde üşümemek için ayağını yorganına göre uzatmak zorunda kalırdı
insanlar…..
Bir kere evlerin çoğu
kaloriferli, kışın soğuğu evlerde fazla hissedilmiyor bile. Elyaf yorganlardan daha
sağlıklı diye bambu yorganlara geçildi çoktan. Bu yorganları yılın her mevsiminde otomatik çamaşır makinelerinde
yıka yıka kullanabiliyorsunuz.
Ayrıca yorgan boyları da kullanacak kişinin boyuna göre satın alınabiliyor "battal boy" bile var…..
Ayrıca yorgan boyları da kullanacak kişinin boyuna göre satın alınabiliyor "battal boy" bile var…..
Demem o ki; artık
ayağınızı yorganınıza göre uzatmak için iki büklüm yatmak zorunda değilsiniz.
Baktınız yorgan kısa geliyor, boyunuza uygun yeni bir yorgan satın
alabilirsiniz….
Kıssadan hisse; her
şeyde daha büyük düşünebilirsiniz, ben kimim ki, bu benim boyumu aşar, yapamam,
başaramam demeden daha çok çalışıp hayallerimize ulaşabiliriz……
Son zamanlarda ata sözlerimizden geçtim... Ana sözlerimizin takibindeyim:)
YanıtlaSilHıııım. Bi bakayım ana sözlerimize.....
YanıtlaSilYine de atasözleri o kadar kalıplaşmış ki, çoğu zaman gerçek anlamlarını düşünmeden ezbere kullanıyoruz. Verdiğiniz örnekteki gibi.
YanıtlaSilEvet, bir çok atasözünün anlamını bilmeden kullanıyoruz.
SilYabancı kültürlerden girmiş sözler var bir de. Onlar için iyi olmayan bizim başarılarımızda dolayı söylenmiş, bir ara onları da yazarım.....